Fatimska droga nawrócenia
Z ks. dr. Krzysztofem Czaplą SAC, dyrektorem Sekretariatu Fatimskiego na Krzeptówkach w Zakopanem, rozmawia Małgorzata Bochenek
W materiałach przygotowanych przez Episkopat Polski na nowy rok duszpasterski Kościoła znalazły się artykuły poświęcone Fatimie. Łączy się to z tematem tego czasu, jakim jest „nawrócenie”.
– Fatima ukazuje pewien bardzo konkretny nurt pedagogii nawrócenia. Stąd została wskazana i wpisana w treść roku duszpasterskiego, którego temat brzmi „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Wątek fatimski znalazł się w ogólnych wytycznych Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski oraz stał się dominujący w materiałach przygotowanych przez mariologów. W mariologicznych opracowaniach znajdują się gotowe konspekty dotyczące nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca. Zawierają one m.in. gotowe medytacje czy też rozważania różańcowe. Ogólne wytyczne oraz dodatkowe materiały mariologiczne otrzymują wszystkie parafie w Polsce.
To jest kompendium wiedzy o orędziu fatimskim?
– Tak, ale w wymiarze pierwszych sobót miesiąca. Opracowane teksty mają wymiar duszpastersko-pastoralny, odwołują się do historii Kościoła w Polsce, by ukazać szersze spektrum tego nabożeństwa. Natomiast materiały opracowywane przez zespół mariologów służą pomocą w celebracji nabożeństwa, które w tym roku duszpasterskim będzie szczególnie przypominane.
Przeżywaliśmy niedawno Rok Wiary, który wskazywał na nauczanie Soboru Watykańskiego II. Sobór uświadomił, że życie religijne wiernych nie ogranicza się jedynie do Mszy św., ale także z szacunkiem traktuje nabożeństwa zatwierdzone przez Kościół. Nabożeństwo pierwszych sobót miesiąca, jak wiemy, zasadniczo rozwija się w Kościele poprzez wskazania biskupów czy konferencji Episkopatów danych państw.
To, że biskupi polscy przywołują pierwsze soboty miesiąca, jest czymś niezwykle cennym. Jakie to ma znaczenie?
– Przywołanie w ramach roku duszpasterskiego Fatimy w wymiarze pierwszych sobót miesiąca ma ogromne znaczenie, zważywszy na fakt, że Polska w roku 1946 poświęciła się Niepokalanemu Sercu Maryi. Sługa Boży Prymas Polski ks. kard. August Hlond pragnął tego aktu, aby w znaku Niepokalanego Serca Maryi nieść pomoc Polsce, ocalić katolicką wiarę. Wierzył, że poświęcenie Polski Niepokalanemu Sercu stanie się fundamentem zrywu duchowego Narodu. Na Jasnej Górze ogólnopolskiego aktu poświęcenia dokonano z wiarą, obiecano równocześnie, że zostanie czynem uzupełnionym poprzez codzienny Różaniec i praktykę nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca. Zatem wskazanie na to nabożeństwo ma również wymiar historyczny. Jest także bardzo aktualne, bo Polska ślubowała, złożyła obietnice, zobowiązania, a skoro tak, czas na ich wypełnienie.
Przywołanie pierwszych sobót miesiąca jest światełkiem, które rozświetli nasze drogi i przypomni to istotne wydarzenie z historii. Mamy obowiązek na co dzień żyć Różańcem, pielęgnować nabożeństwo pierwszych sobót miesiąca, bo to ślubowaliśmy Maryi.
Różnie wygląda praktyka nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca w polskich parafiach. Są rejony, gdzie jest ono bardzo żywe, ale są też takie miejsca, gdzie praktycznie nie jest znane.
– Mogę wskazać na kilka diecezji, które podejmują pierwsze soboty miesiąca. Kiedy rozpoczynała się Wielka Nowenna Fatimska w roku 2009, ks. kard. Stanisław Dziwisz specjalnym listem adresowanym do wszystkich duszpasterzy archidiecezji krakowskiej wezwał do podjęcia tego nabożeństwa. Można stwierdzić, że dziś w większości parafii archidiecezji krakowskiej jest ono w mniejszym bądź większym stopniu praktykowane. Z podobną zachętą do duszpasterzy diecezji bielsko-żywieckiej zwrócił się, dziś już senior, ks. bp Tadeusz Rakoczy. Zapraszał do podjęcia w parafiach ducha Fatimy przez praktykę pierwszych sobót miesiąca z racji przygotowań do setnej rocznicy fatimskich objawień. Ksiądz arcybiskup Andrzej Dzięga, metropolita szczecińsko-kamieński, u początku nowenny w 2009 roku również wskazał na to nabożeństwo. W każdym dekanacie wyznaczył parafię, która ma czuwać nad pobożnością fatimską, promować ją i rozwijać. W diecezji świdnickiej z racji nawiedzenia figury Matki Bożej Fatimskiej bardzo mocno akcentowana jest praktyka pierwszych sobót miesiąca. Nawiedzenie Maryi w znaku fatimskiej figury jest zaczynem, impulsem, aby wprowadzić do danej parafii to nabożeństwo.
Staraniem Sekretariatu Fatimskiego tworzona jest baza parafii, w których odprawiane jest nabożeństwo wynagradzające w pierwsze soboty. Aktualnie na stronie internetowej zostało już zamieszczone niemal tysiąc parafii, a więc w skali Polski jest to już co dziesiąta parafia.
Teraz wraz z rozpoczętym od Adwentu nowym rokiem duszpasterskim zachęta do podjęcia praktykowania nabożeństwa pierwszych pięciu sobót miesiąca płynie od Episkopatu Polski?
– Kiedy Kościół wskazuje, nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię, przypomina nam pewne fundamenty. Z racji tego roku duszpasterskiego Episkopat pokazuje drogę nawrócenia i pokuty między innymi przez wątek fatimski, który wyraża się poprzez praktykę nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca.
Czy dzięki temu nabożeństwo pierwszych sobót będzie się jeszcze bardziej rozszerzało?
– Taki powinien być skutek. Bardzo ważne jest zaakcentowanie, że pierwsze soboty miesiąca wypływają z treści orędzia Matki Bożej Fatimskiej. W Polsce bardzo często utożsamiamy Fatimę z trzynastym dniem miesiąca. Bardzo piękna jest tradycja modlitwy, czuwań, procesji światła trzynastego dnia miesiąca. Jednak, choć mija już blisko sto lat od tamtych objawień, nie wszyscy zdają sobie sprawę, że w swoim orędziu Matka Boża wzywa do pierwszych sobót miesiąca. Teraz Kościół w Polsce przypomina, że Fatima nie ogranicza się tylko do dnia 13., ale istotą objawień Maryi jest nabożeństwo pierwszych sobót miesiąca.
To przywołanie w roku duszpasterskim tego nabożeństwa jest cenne jeszcze z jednego powodu. Kościół nie tylko wskazuje na nabożeństwo, ale także dba o jego poprawność, bo tam, gdzie jest odprawiane, nie zawsze ma kształt zgodny z treścią objawienia. Dziś Kościół przywołuje jego poprawną treść, którą stanowią: spowiedź, Komunia św., Różaniec, medytacja; a najważniejszym elementem – jak zaznacza s. Łucja – spajającym je w całość jest intencja wynagradzająca Niepokalanemu Sercu Maryi.
Dziękuję za rozmowę.
