List Duszpasterski Konferencji Episkopatu Portugalii
Beatyfikacja Pastuszków Fatimskich Franciszka i Hiacynty Marto
1. Beatyfikacja pastuszków Franciszka i Hiacynty Marto, która będzie miała miejsce 13 maja 2000 r. w Fatimie, jest dla nas wszystkich – biskupów i wiernych Kościoła w Portugalii, powodem do ogromnej radości i wysławiania Boga.
Wielkim zaszczytem dla wszystkich Portugalczyków będzie ponowne goszczenie w Sanktuarium Fatimskim papieża Jana Pawła II.
To wydarzenie ubogaci nasze obchody Jubileuszu Roku 2000, który jak powiedział Ojciec Święty Jan Paweł II: „ma być wielką modlitwą uwielbienia i dziękczynienia, zwłaszcza za dar Wcielenia Syna Bożego oraz za dar Odkupienia dokonanego przez Niego”. Wśród powodów do dziękczynienia Bogu w Roku Jubileuszowym wskazywanych Kościołowi przez Ojca Świętego są „owoce świętości, jakie dojrzały w życiu tak wielu mężczyzn i kobiet”. Dorosłych i dzieci!
Uznanie świętości dwojga dzieci z Fatimy powinno nas skłaniać do wysławiania Boga i większego zaangażowania w wiarę chrześcijańską w naszym życiu. Pastuszkowie wzbogacili duchowy skarbiec Kościoła, z którego wszyscy czerpiemy.
Pragniemy zaprosić wszystkich Portugalczyków do uważnego przyjrzenia się życiu i świadectwu tych małych dzieci – Franciszka i Hiacynty Marto. Droga, którą przeszli, wiara, jaką okazali i miłość, w jakiej żyli (szczególnie po objawieniach) powinna do nas mocno przemawiać. Ich życie – w czasach przeciwnych praktykowaniu wiary – świadczy o Misterium i sile z Niego emanującej. Zachwyca nas to, co w nich i przez nich zostało ukazane: moc Boga przemienia słabego człowieka i prowadzi go do przekraczania granic samego siebie.
W 1992 r. napisaliśmy List z okazji 75.lecia objawień fatimskich, zatytułowany Fátima na Missão da Igreja (Fatima w Misji Kościoła – przyp. tłum.), w którym ukazywaliśmy pastuszków jako znak. Teraz chcemy podkreślić znaczenie beatyfikacji pastuszków Franciszka i Hiacynty Marto.
Życie i chrześcijańskie doświadczenie pastuszków
2. Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych tak streszcza życiorysy widzących z Fatimy: „Czcigodni słudzy Boży Franciszek i Hiacynta urodzili się w Aljustrel, wiosce należącej do parafii Fatima, w diecezji Leiria-Fatima. Franciszek urodził się 11 czerwca 1908 r., a jego siostra Hiacynta 11 marca 1910 r. Wychowując się w ubogiej rodzinie poznali Boga i Matkę Boską, i nauczyli się Ich wielbić. W 1917 r., kiedy paśli stado owiec razem ze swoją kuzynką Łucją dos Santos, dostąpili szczególnej łaski kilkukrotnego widzenia Najświętszej Matki Boga w Cova da Iria. Odtąd Słudzy Boży nie pragnęli niczego innego, jak tylko postępować zgodnie z wolą Boga oraz przez modlitwę i pokutę przyczyniać się do zbawienia dusz i pokoju na świecie. W krótkim czasie osiągnęli niezwykłą chrześcijańską doskonałość. Franciszek zasnął w Panu 4 kwietnia 1919 r., a Hiacynta – 20 lutego 1920 r.”.
W swoich Wspomnieniach widząca Łucja dos Santos relacjonuje i zaświadcza, że po objawieniach jej kuzyni – Franciszek i Hiacynta starali się żyć zgodnie z darami, jakie otrzymali od Boga. Ich życie koncentruje się na Bogu znacznie mocniej niż wcześniej i w sposób niezwykły. Najważniejszym celem dzieci staje się: kochać Boga i zadowalać Go we wszystkim. Dlatego dużo czasu przeznaczają na modlitwę oraz ponoszą ofiary i cierpienia, które ofiarowują za grzeszników. Moc od Boga i zachwycenie Matką Bożą są tak ogromne, że dzieci – nawet wobec gróźb zadania im śmierci – okazują niezwykłą odwagę potwierdzając i broniąc doznanych objawień. Ich miłość do grzeszników, ludzi chorych, biednych jest nieugięta i wyraża się w postawach oraz zachowaniach: w modlitwie, ofiarach polegających na odmawianiu sobie jedzenia, odwiedzaniu, pocieszaniu, a nawet radach dla potrzebujących wsparcia.
Duże wrażenie robi sposób, w jaki dzieci przeżywają trapiącą ich chorobę i stawiają czoła śmierci, o której wcześniej wiedzą, że wkrótce przyjdzie. Franciszek żegna się z Łucją mówiąc: „Żegnaj, do zobaczenie w niebie!”. Hiacynta, już bardzo chora, pociesza matkę takimi słowami: „Mamo, nie martw się, idę do nieba. Tam będę się dużo za ciebie modlić” (Wspomnienia…, s. 65).
Łucja pisze, że gdy była blisko kuzynki odczuwała „to, co się czuje w pobliżu osoby świętej, która we wszystkim wydaje się być złączona z Bogiem”. I dodaje: „Hiacynta miała usposobienie zawsze poważne, skromne i miłe, które świadczyło o obecności Boga w całym jej postępowaniu, co spotyka się u starszych ludzi, bardzo cnotliwych” (Wspomnienia…, s. 192).
Życie tych dwojga dzieci świadczy w sposób przekonywujący, że łaska Boża – poprzez swoją potęgę i przekazywane dobro – może zmienić ludzi, nawet dzieci. To, co dla istoty ludzkiej wydaje się być niemożliwe, nie jest niemożliwe dla Boga.
Orędzie objawień
3. Orędzie i doświadczenie przepełnionej miłością obecności Boga są nierozerwalnie złączone zarówno z objawieniami Anioła, jak i Matki Boskiej. Widzący byli otoczeni Boskim światłem, którym promieniała Pani. I, jak opowiada Łucja o wydarzeniach z 13 maja, w tym świetle sami siebie widzieli w Bogu: „Wymawiając te ostatnie słowa («łaska Boża będzie waszą siłą») rozłożyła po raz pierwszy ręce, przekazując nam światło tak silne (…) żeśmy się widzieli w Bogu” (Wspomnienia…, s. 181).
Boskie światło wpisuje w serca dzieci przekazane im orędzie. Tak to rozumie Franciszek, który – wobec zainteresowania ludzi – mówi do kuzynki: „Ci ludzie cieszą się już, bo im mówimy, że Nasza Pani kazała odmawiać różaniec i nauczyć się czytać! A cóż by to było, gdyby się dowiedzieli, że nam pokazała Boga w swoim Niepokalanym Sercu, w tym tak wielkim świetle?” (Wspomnienia…, s. 150).
Nierozłączną część orędzia objawień stanowi przeżywane przez dzieci doświadczenie Boga. Najważniejszym elementem przesłania jest wezwanie do przemiany życia, do nawrócenia, podążania Boskimi drogami. W słowach Maryi ukazane jest miłosierne oblicze Boga, który pragnie zbawienia wszystkich ludzi.
Bóg powierza dzieciom misję działania dla dobra ludzkości: mają wstawiać się u Boga za grzesznikami i prosić o pokój na świecie. Łucja ma dłużej pozostać na świecie, aby ludzie lepiej poznali Maryję i zostało wprowadzone nabożeństwo do Jej Niepokalanego Serca.
Orędzie zawiera również zapowiedź pokoju. Anioł nazywa siebie Aniołem Pokoju i prosi, aby się nie bać (por. Wspomnienia…, s. 175). Matka Boska ukazuje możliwości oraz sposoby prowadzące do osiągnięcia pokoju na świecie. Najpotężniejszym z tych sposobów jest modlitwa – pokarm niezbędny dla życia chrześcijańskiego.
Kościół nie może pozostać obojętny na wydarzenia w Fatimie. Podczas pielgrzymki do Fatimy w 1982 r. Ojciec Święty powiedział: „Treść wezwania Pani z Fatimy jest tak głęboko zakorzeniona w Ewangelii i w całej Tradycji, że Kościół czuje się tym orędziem wezwany” .
Znaczenie beatyfikacji
4. Beatyfikacja tych dwojga dzieci niesie ze sobą potwierdzenie wiarygodności objawień fatimskich przez Kościół. Jeśli, jak mówi Jezus, po owocu poznaje się drzewo (por. Mt 12,33) to świętość pastuszków – uznana i ogłoszona przez Kościół – świadczy o zdecydowanym wpływie Boga na ich życiei ich zaangażowaniu w najbardziej autentyczne przeżywanie wiary chrześcijańskiej.
Mając na uwadze, że chodzi tu o dzieci podkreślić należy znaczenie tej beatyfikacji dla uznania, że także one mogą heroicznie przeżywać cnoty chrześcijańskie i stanowić przykład dla innych członków Kościoła. Co więcej, one same mogą wypełniać ważne zadania w Kościele. Ojciec Święty napisał: „Tak jak w Ewangelii Pan Jezus okazuje im [dzieciom] szczególne zaufanie, tak również Jego Matka Maryja w ciągu dziejów nieraz czyniła małe dzieci powiernikami swej matczynej troski. Przypomnijcie sobie św. Bernadettę z Lourdes, dzieci z La Salette, czy też już w naszym stuleciu Łucję, Franciszka i Hiacyntę z Fatimy. (…) Prawdą jest, że Pan Jezus oraz Jego Matka wybierają często właśnie dzieci, ażeby powierzać im sprawy wielkiej wagi dla życia Kościoła i ludzkości. (…) Odkupiciel ludzkości niejako dzieli się z nimi troską o innych ludzi”.
Obecnie wierni – dzieci, młodzież i dorośli – mogą znaleźć w osobach Franciszka i Hiacynty Marto wspaniałe przykłady przeżywania wiary w sposób pełny, odpowiedzialny i heroiczny, co stanowi zachętę do prowadzenia lepszego życia chrześcijańskiego. Przez tę beatyfikację Kościół: „proponuje wiernym, by naśladowali, czcili i wzywali postacie mężczyzn i kobiet, które odznaczały się miłością i innymi cnotami ewangelicznymi”. Tak jak Franciszek i Hiacynta. Te dzieci stają się orędownikami.
Kościół przyznaje dzieciom zdolność i moc wstawiennictwa u Boga. Papież Jan Paweł II w Liście do dzieci pisze: „Jakże ogromną siłę ma modlitwa dziecka! Staje się ona czasem wzorem dla dorosłych: modlić się z prostotą i całkowitą ufnością, to znaczy zwracać się do Boga tak, jak czynią to dzieci. (…) pragnę powierzyć waszej modlitwie, drodzy mali przyjaciele, nie tylko sprawy waszej rodziny, ale także wszystkich rodzin na świecie”. Jeżeli takie uznanie zyskują żyjące dzieci, o ile więcej możemy oczekiwać od wstawiennictwa dzieci, które Kościół ogłasza świętymi!
Wezwania płynące z beatyfikacji dla Kościoła w Portugalii
5. Jak już to zostało powiedziane, beatyfikacja dwojga pastuszków z Fatimy stanowi dla Kościoła dar, który go motywuje do dziękczynienia i wychwalania Boga. Ale wydarzenie to jest także Boskim znakiem, zawierającym wezwania wymagające zaangażowania całego Ludu Bożego, poczynając od nas – biskupów.
Pierwsze wezwanie to uznanie – na podobieństwo widzących – objawienia i orędzia Dziewicy Maryi w Fatimie za impuls do bardziej intensywnego przeżywania wiary, nadziei i miłości chrześcijańskiej, które mają swój początek w naszym chrzcie.
Drugie wezwanie to uznanie, że dzieci są wzorem dla młodszych i starszych. Ojciec Święty mówi: „Czyż Pan Jezus nie stawia dziecka za wzór także ludziom dorosłym? Jest coś takiego w dziecku, co winno się odnaleźć we wszystkich ludziach, jeżeli mają wejść do królestwa niebieskiego”.
Misja pastuszków przypomina nam, że także dzieci mają swoje zadanie do wypełnienia w Kościele i w społeczeństwie. Jest to jeszcze ważniejsze w dzisiejszych czasach, gdy dziecko zostało dowartościowane przez uczucia, troskę i uwagę, z jakimi jest traktowane, poprzez prawa, które są mu przyznane oraz możliwości edukacyjne, które są mu oferowane. „Należy również pamiętać o tym, że okres dzieciństwa dostarcza cennych możliwości działania, które przyczynia się zarówno do budowania Kościoła, jak i do humanizacji społeczeństwa”.
Beatyfikacja przypomina także członkom Kościoła, że świętość jest powołaniem powszechnym i cechą charakteryzującą Lud Boży. Dlatego tak ważne jest, aby odebrać to wydarzenie jako zachętę do zaangażowania się w uświęcanie swojego życia w otwarciu i współpracy z Duchem Świętym, który działa w każdym wierzącym.
Niech przykład nowych błogosławionych prowadzi nas do życia miłością do Kościoła i aktywnej solidarności z bliźnimi. Komunia eklezjalna powinna się wyrażać w nieustannym poczuciu jedności, w gotowości do składania ofiar, w uczestnictwie i celebrowaniu życia wspólnotowego, we współpracy z bliźnimi, w posłuszeństwie duszpasterzom i współodczuwaniu z Kościołem. Niech miłość do bliźnich zaangażuje każdego wiernego i każdą wspólnotę chrześcijańską w otwarcie się na najbardziej potrzebujących i pomoc im.
Fatima i pastuszkowie są rzecznikami macierzyńskiego zaproszenia do pomocy, bezinteresownej miłości, zaufania, czystości życia i serca oraz do oddania się Bogu i innym w postawie solidarności i nieugiętej wiary.
Ta beatyfikacja przypomina nam wreszcie ostateczne powołanie Kościoła i komunię świętych. Ona ożywia w nas pragnienie, by podczas drogi ziemskiego życia, które jest tylko przejściowym etapem, przygotować się na spotkanie z życiem wiecznym.
6. Na zakończenie tego Listu pragniemy zaprosić do uczestnictwa w uroczystościach beatyfikacji pastuszków w Fatimie. Zachęcamy także do prowadzenia duszpasterstwa najmłodszych, którzy także są powołani do świętości i do apostolstwa.
Osoby odpowiedzialne za duszpasterstwo w każdej wspólnocie powinny podjąć stosowne działania, aby zaznajomić wiernych z nowymi błogosławionymi i promować naśladowanie ich cnót. Wśród prowadzonych działań powinny się znaleźć adoracja i kontemplacja, ponieważ w nich szczególnie wyróżniali się pastuszkowie.
Zbudowani świadectwem Franciszka i Hiacynty z wiernością podążamy za Chrystusem.
„Pani orędzia”, która przekazała widzącym w Fatimie Boskie wezwania, zawierzamy wszystkich wiernych, do których kierujemy ten List Duszpasterski. Dla wszystkich wzywamy wstawiennictwa Najświętszej Maryi i błogosławionych Franciszka i Hiacynty Marto.
Lizbona, 25 marca 2000
List Duszpasterski Konferencji Episkopatu Portugalii
