21 listopada. Niepokalane Serce Matki Kościoła - 60 rocznica papieskiego aktu.

60 lat temu, 21 listopada 1964 r., Ojciec Święty Paweł VI ogłosił Maryję Matką Kościoła i odnawia poświęcenie Kościoła i rodzaju ludzkiego Niepokalanemu Sercu Maryi.
Papież dokonał tego na prośbę polskich biskupów. Pragnienie, aby Maryja została ogłoszona Matką Kościoła, aby jeszcze bardziej podkreślona została Jej rola jaką pełni dla Ludu Bożego, nosił w sercu kard. Stefan Wyszyński Prymas Polski. Podzielił się swoim pragnieniem z Papieżem Pawłem VI podczas drugiej sesji Soboru Watykańskiego II. Ojciec Święty z wielką otwartością serca przyjął tę myśl wskazując, że potrzeba w tej kwestii stanowiska teologów mariologów.
Prymas Polski po powrocie do Polski, poprosił bp. Antoniego Pawłowskiego, wybitnego polskiego mariologa, o napisanie do Papieża, memoriału  polskich biskupów dotyczącego ogłoszenia Maryi Matką Kościoła. Przygotowany memoriał podpisali wszyscy polscy biskupi. Prymas Polski zabrał go ze sobą do Rzymu. Przedstawił jego treść 16 września 1964 r. w dniu inauguracji trzeciej soborowej sesji.
Prośbę polskich biskupów poparły inne Episkopaty. Przychylił się do niej Ojciec Święty. I 21 listopada 1964 r. podczas uroczystej Mszy św. w bazylice św. Piotra sprawowanej na zakończenie III sesji soborowej, Papież Paweł VI ogłosił Maryję Matką Kościoła. Słowa Proclamamus Mariam Matrem Ecclesiae zostały przyjęte z ogromnym aplauzem zgromadzonych. Ten akt porównywany był do ogłoszenia podczas soboru w Efezie, Maryi Matką Boga.
Bardzo szczegółowo o kulisach powstania memoriału polskich biskupów i akcie ogłoszenia Maryi Matką Kościoła, wiemy m.in. z relacji śp. Marii Okońskiej jednej z najbliższych współpracowniczek kard. Stefana Wyszyńskiego, założycielki Instytutu Prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego.

Co oznacza tytuł Matka Kościoła? 
Wskazuje na Maryję jako Matkę zatroskaną o zbawienie całego Ludu Bożego. Bardzo wiele miejsca w swoim nauczaniu tej tematyce poświęcił również św. Jan Paweł II.  Zwracał uwagę, na to, że prawda o tym, iż Maryja jest Matką Kościoła rodzi się na krzyżu.
Z krzyża Jezus, nim włócznią przebite zostało Jego Serce, dał Kościołowi schronienie w Niepokalanym Sercu Maryi. Powiedział do Maryi: Oto Twój syn, a do umiłowanego ucznia: Oto Matka twoja. Jezus z krzyża dał Maryję za Matkę wszystkim uczniom Chrystusa. Maryja Matka Kościoła jest Matką ochrzczonych, dla której  największą troską jest wieczne zbawienie Jej dzieci.

Papież ogłaszając Maryję Matką Kościoła jednocześnie odnowił poświęcenie Kościoła i rodzaju ludzkiego Niepokalanemu Sercu Maryi. Dlaczego połączył te dwa akty?
W czasie Soboru Watykańskiego II na prośbę polskich biskupów na czele z Prymasem Polski dziś błogosławionym kard. Stefanem Wyszyńskim, Ojciec św. Paweł VI ogłosił Maryję Matką Kościoła. Memoriał Episkopatu Polski, stał się podstawą papieskiej decyzji. Jednak Papież Paweł VI odpowiadając na prośby i to wielokrotne Prymasa Polski, dokonał również aktu poświęcenia świata i Rosji Niepokalanemu Sercu Maryi, idąc też drogą swojego poprzednika na Stolicy Piotrowej.
W Fatimie zauważamy tą niezmiernie wielką troskę Maryi, która jako Matka przychodzi i pełniąc wolę Bożą prosi, żebyśmy zwrócili się do Jej Niepokalanego Serca. W tym też duchu odpowiadając na wezwanie Maryi z Fatimy, już Papież Pius XII w roku 1942 podjął pierwszą próbę  poświęcenia świata i Rosji Niepokalanemu Sercu. W dniu 31 października 1942 r. dokonał aktu poświęcenia w ramach przemówienia radiowego do narodu portugalskiego, a 8 grudnia tego samego roku uroczystym aktem dokonał poświęcenia całego Kościoła i rodzaju ludzkiego Niepokalanemu Sercu Maryi. Jednak nie uczynił tego w kolegialnej jedności z wszystkimi biskupami świata, przez co nie zadośćuczynił w pełni prośbie Maryi. Natomiast, co jest też bardzo ważne, ogłosił encyklikę Ad Caeli Reginam, o Królewskiej godności NMP. Tą encykliką wprowadził święto Maryi Królowej i polecił, aby tego dnia cały Kościół odnawiał poświęcenie się Niepokalanemu Sercu Maryi. Święto wyznaczył na 31 maja, a po reformie kalendarza liturgicznego jest ono obchodzone 22 sierpnia.
„Zarządzamy, aby w tym dniu odnawiano poświęcenie ludzkości Niepokalanemu Sercu Najświętszej Maryi Panny. To bowiem pozwala żywić niepłonną nadzieję, że nadejdą czasy pomyślne, rozjaśnione triumfem religii i chrześcijańskim pokojem" (Ad Caeli Reginam 1954 r, Pius XII).
Zatem, Papież Paweł VI na prośbę polskich biskupów ogłasza Maryję Matką Kościoła i na okoliczność tego wypowiada też akt odnowienia poświęcenia ludzkości Niepokalanemu Sercu Maryi, wcześniej dokonany przez Piusa XII. Tym samym łączy tytuł Matki Kościoła z poświęceniem w duchu fatimskim. A w mariologicznej adhortacji apostolskiej Signun Magnum wydanej 13 maja 1967 roku, wskazuje na konieczność czci i naśladowania Maryi, Matki Kościoła i wzoru wszelkich cnót. W tej adhortacji również mamy jednoznaczną zachętę, abyśmy wszyscy ponawiali poświęcenie Niepokalanemu Sercu.

Maryja jest Matką, mamy obowiązek i powinność wobec Niej  szacunku oraz czci. 
Pięknie to opisał Ojciec Święty Paweł VI właśnie w adhortacji apostolskiej Signun Magnum kiedy mówi, że wszyscy ochrzczeni mają obowiązek szacunku i czci wobec Maryi. Mamy się też nie obawiać, że przez miłość do Maryi „uszczkniemy” w czymkolwiek czci i chwały, która należy się Bogu.
Papież tłumaczy, że jako Kościół, mamy obowiązek miłości i szacunku wobec Maryi, która poprzez łaskę rodzi nas do życia duchowego, która nieustannie zabiega o to, abyśmy osiągnęli wieczne zbawienie.
 „Rozpoczynając Naszą Adhortację nawiązaniem do uroczystości religijnych obchodzonych w tych dniach ku chwale Dziewicy Matki Bożej w Fatima, w Portugalii, gdzie liczne rzesze Wiernych oddają Jej cześć za macierzyńskie i litościwe Serce - pragniemy ponownie przypomnieć wszystkim dzieciom Kościoła nierozerwalny związek, jaki zachodzi pomiędzy duchowym macierzyństwem Maryi, tak obszernie naświetlonym w Konstytucji dogmatycznej Lumen gentium, a powinnościami odkupionych względem Niej, jako Matki Kościoła”. To jedne z pierwszych słów adhortacji apostolskiej Signun Magnum.

Papież Paweł VI z racji 50. rocznicy objawień w Fatimie, nie tylko wydał ten ważny dokument, ale nawiedził też fatimskie sanktuarium.  Jak ważne było to wydarzenie?
13 maja 1967 r. miała miejsce pierwsza pielgrzymka Papieża do Fatimy i co ciekawe była ona też wołaniem o pokój w świecie. Wówczas doszło do bezpośredniego spotkania, po raz pierwszy w historii, Siostry Łucji- widzącej z Fatimy, z Papieżem. Ojciec Święty poprosił Siostrę Łucję, aby tego dnia przybyła z Coimbry do Fatimy. Po raz pierwszy wizjonerka fatimska została publicznie przedstawiona światu, wobec tysięcznej rzeszy wiernych.
W biografii s. Łucji, wydanej przez siostry karmelitanki, znajduje się piękny opis tamtego wydarzenia, pokazujący jak wielkim przeżyciem dla niej było spotkanie z Piotrem, Pasterzem Kościoła Powszechnego. Choć czuła później pewne rozgoryczenie bo Ojciec Święty nie zgodził się na osobistą rozmowę z nią, oznajmiając, że „ten czas jeszcze nie nadszedł”, to jednak była szczęśliwa, że Papież przybył na miejsce, w którym doświadczyła wraz z Franciszkiem i Hiacyntą objawień Maryi.

60. rocznica ponownego oddania ludzkości i Kościoła Niepokalanemu Sercu Maryi, powinna nam uzmysłowić, jak bardzo ważne jest orędzie fatimskie dla świata?
Kolejni Papieże wskazują na Fatimę. Widzimy, że na przestrzeni ponad 100 lat od czasu objawień, miały miejsce przepiękne, ale też  trudne wydarzenia związane z nimi, dotyczące całego Kościoła Powszechnego i świata. Spełniły się już liczne przepowiednie Maryi. Wezwanie z Fatimy pozostaje bardzo aktualne.
Maryja powstrzyma siły zła, bo to obiecuje, jednak my Jej dzieci musimy w tym pomóc, odpowiadając na wezwanie do: pokuty i nawrócenia; codziennej modlitwy różańcowej; praktyki wynagradzającego nabożeństwa pięciu pierwszych sobót miesiąca.
Ostatnia część fatimskiego proroctwa zawiera podobne sceny jak opisuje Apokalipsa. Mamy jednak wpływ na bieg historii, o tym zapewnia nas Maryja. Ludzkość zejdzie z drogi samozagłady jeśli się nawróci i wynagrodzi za grzechy, które najbardziej ranią Niepokalane Serce Maryi, Matki Kościoła

Dziękuję za rozmowę
Małgorzata Bochenek
Rozmowa z ks. dr Krzysztofem Czaplą SAC dyrektorem Sekretariatu Fatimskiego na Krzeptówkach w Zakopanem